Dinh Thầy Thím (La Gi, Bình Thuận) nằm giữa thảm rừng yên tĩnh, kiến trúc mang đậm nét cổ kính với những mái ngói đỏ cong vút, cùng những hình tượng đắp nổi tinh xảo trên cột, trên vách… vẫn trường tồn theo năm tháng, và đã được xếp hạng là Di tích cấp quốc gia.
Tọa lạc tại xã Tân Tiến, thị xã La Gi. Dinh Thầy Thím là một địa điểm tâm linh nổi tiếng của tỉnh Bình Thuận và khu vực Nam Trung Bộ.
Được xây dựng vào năm 1879, dinh có dạng kiến trúc như một ngôi đình làng bao gồm nhiều công trình. Như Tam quan, Võ ca, chính điện, nhà thờ Tiền hiền. Nhà thờ Hậu hiền, miếu ông Hổ, miếu Thành hoàng…
Các công trình kiến trúc với nghệ thuật điêu khắc chạm trổ. Và các trang trí nội thất của dinh Thầy Thím. Thể hiện rõ nét kiểu cách kiến trúc cung đình thời nhà Nguyễn.
Tuy vậy, vượt lên những công trình độc đáo ấy. Là những giá trị văn hóa phi vật thể sâu sắc. Đó là câu chuyện về lối sống nhân ái, đạo nghĩa của Thầy Thím – vị Thần được thờ trong dinh.
Dinh Thầy Thím Bình Thuận được bao quanh bởi một bức tường thang vuông có chu vi gần 600m. Vòng thành được trổ 3 lối vào Dinh. Cổng chính xây ngay ở phía trước, hai bên là hai cổng phụ.
Dinh được xây từ những vật liệu sẵn có ở địa phương với gỗ là nguyên liệu chủ đạo. Chất kết dính trộn từ nhựa cây, cát, vôi và mật đường. Nền lát bằng gạch Bát Tràng, mái lợp ngói âm dương.
Các công trình kiến trúc chính của Dinh đều quay về hướng Tây. Bao gồm cổng chính, võ ca, chánh điện, nhà tiền hiền, bình phong, khu mộ Thầy Thím. Và một số công trình phụ cận khác.
Trong đó chính điện, võ ca, nhà tiền hiền đều sử dụng lối kiến trúc “tứ trụ”. Một mô hình kiến trúc tôn giáo rất phổ biến ở Bình Thuận trong các thế kỷ 18 – 19.
Đặc biệt là 4 cột chính ở khu vực trung tâm Dinh được các nghệ nhân thời bấy giờ trau chuốt và tạo dáng rất tinh tế. Đạt đến đỉnh cao trong nghệ thuật điêu khắc gỗ.
Toàn bộ chân đế của các cột được gờ chỉ, cách điệu dạng một bình hoa mềm mại, phần thân cột vát thành hình trụ vuông vức, phần đỉnh cột thu nhỏ dạng hình trụ tròn. Đây là nét kiến trúc hiếm hoi và độc đáo trong gần 300 di tích ở Bình Thuận.
Dinh Thầy Thím ở Lagi tồn tại hơn 130 năm. Xây dựng vào ngày 25 tháng 12 năm Tự Đức thứ 32. Nằm trong khu rừng Dầu Bàu Cái tĩnh mịch. Dinh nơi đây hiện đang là nơi hội tụ tín ngưỡng đông đảo người dân. Với lễ hội diễn ra hàng năm.
Nội dung mang nhiều yếu tố tích cực và có giá trị giáo dục. Đề cao tính nhân nghĩa, đạo đức, nhân cách của Thầy Thím. Huyền thoại về Thầy Thím còn lưu truyền mãi đến giữa dân gian mang ý nghĩa.
Giá trị của lẽ phải và đạo lý. Chuẩn mực xã hội, lưu lại cho mọi thế hệ thuần phong mỹ tục. Di tích dinh Thầy Thím được Bộ Văn Hóa – Thông tin công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp Quốc gia vào ngày 27/9/1997.
Gợi ý tour 〈 Tour Tà Cú – Lagi 2 ngày 1 đêm Resort 4 sao 〉
Truyền thuyết về Thầy Thím kể rằng. Ở vùng đất mới, cuộc sống của Thầy Thím cũng như bao người dân bần hàn, kham khổ khác. Vợ chồng Thầy ở trọ trong nhà ông Hộ Hai.
Ngày ngày, vợ chồng Thầy làm các nghề đốn củi, đóng ghe, bốc thuốc chữa bệnh cho người. Có điều lạ là lúc nào bên Thầy cũng có một quả bầu khô.
Một hôm, nhân lúc thầy vào rừng đốn củi mà quên đem theo quả bầu, chủ nhà tò mò lấy ra xem bỗng lửa phụt ra thiêu rụi cả căn nhà. Sau khi làm lại căn nhà mới cho ông Hộ Hai, vợ chồng Thầy chuyển vào ở hẳn trong rừng để tránh điều tiếng.
Tuy nhiên, ở xa nhưng danh tiếng của Thầy vẫn lan rộng, người dân trong vùng tìm đến nhờ Thầy chữa bệnh, bày cho cách làm ăn.
Ngày nay, người ta vẫn chưa thể lý giải và khẳng định về những huyền bí xung quanh truyền thuyết Dinh Thầy Thím. Bí ẩn cả một thời kì lịch sử trở thành một giá trị tinh thần, niềm tin thiêng liêng vào nhân nghĩa tâm linh.
Đặc điểm nổi bật của việc thờ cúng ở Dinh Thầy Thím là sự kết hợp hài hòa giữa nét tín ngưỡng miền Trung với niềm tin cháy bỏng của dân miền biển Tam Tân này. Huyền thoại về Thầy Thím còn lưu truyền mãi trong dân gian, ý nghĩa và giá trị của đạo lý, lẽ phải.
Mộ Thầy Thím tọa lạc giữa rừng Bàu Thông, cách Dinh Thầy Thím khoảng 3km về phía Tây. Khu mộ có 4 nấm mồ được đắp bằng cát trắng thành hai hàng, trong đó hai mộ Thầy – Thím, hai mộ sau là của Bạch Hổ – Hắc Hổ được xem là vệ sĩ của Thầy Thím. Bao bọc khu mộ là bức tường thành bằng đá được xây dựng từ năm 1988 bởi ban quản lý Dinh.
⇒ Những địa điểm nổi tiếng khác ở Phan Thiết – Bình Thuận
Hàng năm ở Dinh Thầy Thím Bình Thuận có hai dịp lễ đó là Lễ Tế Thu (diễn ra từ 14 – 16/9 Âm lịch). Và Lễ Tảo Mộ (diễn ra mùng 5/1 Âm lịch). Lúc này khắp không gian ở đây tràn ngập nghi ngút khói, tiếng chuông thanh thoát như đưa du khách chìm vào thế giới tâm linh.
Lễ hội diễn ra có nhiều tiết mục hấp dẫn như: biểu diễn võ thuật, chèo bã trạo, múa lân thi tài, diễn xướng sự tích Thầy Thím,… Du khách thường tìm đến Dinh để làm từ thiện, phóng sanh thả chim về rừng, cầu bình, cầu an,…
Dinh Thầy Thím Lagi là công trình kiến trúc tiêu biểu, mang giá trị sâu sắc về mặt kiến trúc nghệ thuật, tín ngưỡng và tâm linh. Vì vậy nếu có cơ hội đặt chân đến Bình Thuận, đừng quên ghé thăm để khám phá những điều thú vị tại Dinh nhé!